Article ni aku petik dari assignment aku masa study dulu. Agak panjang sikit.
Peristiwa yang berlaku di sekitar Kuala Lumpur ini merupakan peristiwa rusuhan kaum yang lebih tertumpu kepada kaum Melayu dan Cina yang mana kedua-dua kaum ini adalah kaum yang terbesar di Malaysia. Peristiwa 13 Mei ini merupakan rusuhan antara kaum yang paling besar dan dasyat yang pernah berlaku di Malaysia walaupun sebelum ini terdapat persengketaan kecil antara kaum seperti yang telah terjadi di Bukit Mertajam pada tahun 1964, di Kuala Lumpur pada tahun 1965 dan di Pulau Pinang pada tahun 1967.
Untuk melihat peristiwa ini dengan lebih dekat dan dalam, aku telah membuat pembacaan daripada beberapa buah buku yang yang sedikit-sebanyak dapat membantu pemahaman aku tentang peritiwa berdarah yang dapat dijadikan sebagai pedoman berharga buat keseluruhan rakyat Malaysia.
1. DASAR PIHAK KOLONIAL
Semasa penjajahan oleh pihak kolonial, British telah memperkenalkan satu dasar yang mana dasar ini telah mengasingkan ketiga-tiga kaum terbesar di Tanah Melayu pada waktu itu iaitu Melayu, Cina dan India. Dasar ini dikenali sebagai dasar pecah dan perintah. Dasar ini telah membahagikan Tanah Melayu kepada beberapa bahagian mengikut kaum.
Orang Melayu dikekalkan pekerjaan mereka sebagai petani dan nelayan. Oleh sebab itu, kediaman orang Melayu lebih tertumpu di kawasan kampung dan pedalaman. Tindakan ini sekaligus menyebabkan masyarakat Melayu mempunyai taraf ekonomi yang jauh lebih rendah daripada kaum lain. Orang Cina pula yang lebih cenderung untuk berniaga menduduki kawasan-kawasan bandar dan mereka telah menubuhkan pekan-pekan Cina . Selain itu, masyarakat Cina juga menempati kawasan lombong bijih timah. Lantaran itu, taraf ekonomi masyarakat Cina adalah yang paling tinggi berbanding kaum Melayu dan India. Berbeza dengan masyarakat lain, kaum India lebih tertumpu di kawasan ladang. Memang menjadi kebiasaan setiap kaum ini untuk tinggal di kalangan kelompok mereka sendiri. Mereka berasa lebih selamat dan selesa apabila hidup dan tinggal besama-sama kerana banyak masalah seperti bahasa, makanan, agama dan aktiviti harian akan berkurangan. Dasar British ini telah mewujudkan perasaan perkauman yang agak tebal antara kaum. Walaupun tidak berlaku persengketaan, namun keharmonian antara kaum sama sekali tidak wujud pada masa itu.
Pendudukan tentera Jepun selama tiga tahun setengah dari tahun 1942 iaitu semasa Jepun menyerang Tanah Melayu hingga tahun 1945 iaitu selepas Jepun menyerah kalah dalam Perang Dunia Kedua juga telah menyebabkan hubungan antara kaum terjejas teruk. Kekejaman pihak Jepun terhadap kaum Cina akibat daripada peperangan dengan kerajaan China pada tahun 1937 adalah kerana tindakan kaum kaum Cina di Tanah Melayu yang memberikan bantuan kepada negara asal mereka menyebabkan wujud perasaan anti-Jepun dan kebencian kebencian terhadap orang Melayu di kalangan orang-orang Cina. Semasa pendudukan tentera Jepun, kaum Melayu diberi layanan yang lebih ‘baik’ berbanding kaum Cina. Mereka dinaikkan pangkat dalam kerajaan dan pergerakan kebangsaan digalakkan contohnya PETA dan KRIS. Pengeksploitasian orang Melayu adalah penting untuk mempertahankan Tanah Melayu nanti (pada waktu itu) jika Tanah Melayu diserang. Masyarakat India pula dipujuk untuk menyertai Tentera Kebangsaan India dalam usaha pembebasan India daripada cengkaman pihak kolonial British.
Dasar Jepun ini telah menimbulkan perasaan tidak puas hati di kalangan orang Cina terhadap orang Melayu. Beberapa pertempuran telah berlaku selepas Jepun menyerah kalah pada 15 Ogos 1945 . Peristiwa 13 Mei bersangkut paut dengan dasar yang diamalkan oleh pihak British dan Jepun ini. Dasar ini telah melebar luaskan jurang antara kaum. Sudah menjadi hasrat penjajah untuk tidak mahu melihat perpaduan kaum wujud supaya mereka (penduduk Tanah Melayu) tidak bangun menentang untuk mendapatkan kemerdekaan seperti yang berlaku di India.
2. SIKAP TUNKU ABDUL RAHMAN
Dalam Perlembagaan 1957, prinsip Jus Soli telah dimasukkan untuk menjadi sebagai satu cara untuk mendapatkan kerakyatan bagi penduduk bukan Melayu (Cina dan India) di Tanah Melayu. Prinsip ini yang sejak dulu lagi (semasa kehangatan penubuhan Malayan Union lagi) diperkatakan dan mendapat perhatian dan pandangan berbeza daripada dua orang tokoh Melayu iaitu Dato’ Onn dan Tunku Abdul Rahman sememangnya mendapat bantahan daripada kaum Melayu.
Cara Tunku untuk mendapatkan sokongan daripada kaum Cina dan India adalah melalui penggunaan prinsip ini untuk mendapatkan hak kerakyatan. Prinsip ini amat memudahkan orang Cina dan India untuk mendapatkan hak kerakyatan. Mereka yang menyokong dasar Dato’ Onn sama sekali tidak mahu Jus Soli dijadikan sebagai satu cara untuk mendapatkan hak kerakyatan di Tanah Melayu. Mereka tidak mahu mengongsikan Tanah Melayu dengan penduduk yang sememangnya jelas bukan penduduk asal Tanah Melayu. Disebabkan dasar Tunku yang menyokong Jus Soli, beliau telah mendapat sokongan kaum Cina dan India dan melalui prinsip ini, sikap ‘berlembut’ Tunku terhadap kaum Cina dan India dapat dilihat meskipun sebenarnya hasrat Tunku tidak lain dan tidak bukan adalah untuk mendapatkan kemerdekaan bagi Tanah Melayu dengan lebih cepat dan mudah.
Semasa pilihan raya 1955, MCA telah meminta 15 kerusi. Sepatutnya, MCA hanya layak untuk mendapat 12 kerusi sahaja. Ini berdasarkan kepada peratusan penduduk Cina di Tanah Melayu pada waktu itu. Perikatan (tindakan Tunku Abdul Rahman) telah bersetuju untuk memberikan 3 lagi kerusi kepada MCA pada waktu itu. Begitu juga dengan MIC. Walaupun tiada satu kawasan di Tanah Melayu pada waktu itu yang penduduk Indianya lebih daripada 50%, namun kerajaan (Tunku Abdul Rahman lagi!!) telah memberikan 2 kerusi kepada MIC.
Selain itu, semasa penamaan calon dalam pilihan raya pada tahun 1964, parti PAP di bawah pimpinan Lee Kuan Yew telah menyenaraikan 9 orang calon untuk bertanding dalam pilihan raya itu walupun sebelum ini sudah terdapat persetujuan antara Tunku Abdul Rahman dengan Lee Kuan Yew yang mana PAP tidak akan masuk bertanding dalam pilihan raya itu. PAP berpendapat bahawa mereka adalah parti yang lebih sesuai untuk mewakili kaum Cina di Malaysia. Mereka mendakwa parti MCA tidak layak untuk mewakili kaum Cina.
Semasa berkempen, kedudukan MCA telah tergugat oleh kata-kata pemimpin dari parti PAP. Tindakan PAP ini telah mendapat perhatian daripada Tunku Abdul Rahman yang pada masa itu adalah Perdana Menteri Malaysia dan Pengerusi Perikatan. Tunku Abdul Rahman telah mengeluarkan kenyataan yang MCA akan tetap dikekalkan dalam Perikatan meskipun MCA hanya menang empat atau lima kerusi sahaja . Kenyataan Tunku ini telah menyebabkan PAP kalah teruk dimana mereka hanya memenangi satu kerusi sahaja.
Sekali lagi, kesan daripada kenyataan Tunku ini telah menyebabkan PAP berubah hala dengan menentang UMNO pula. Satu perkara yang dianggap sensetif iaitu hak-hak istimewa orang Melayu telah menjadi permainan parti PAP. Bersama-sama Parti Progresif Rakyat dan Parti Rakyat Bersatu Sarawak, PAP telah mengeluarkan cogan Malaysian Malaysia . Cogan ini bertujuan untuk menghapuskan kedudukan istimewa kaum Melayu dan Bumiputera di Sabah dan Sarawak. Tindakan PAP ini menimbulkan kemarahan kepada kaum Melayu dan melanggar Perlembagaan Malaysia.
Sikap Tunku ini juga mendapat kecaman Dr. Mahathir (sekarang Tun Dr. Mahathir) melalui suratnya yang ditulis kepada Tunku Abdul Rahman. Beliau telah mengkritik Tunku Abdul Rahman kerana dikatakan sikap Tunku yang terlalu berlembut dengan masyarakat Cina (MCA) yang mahu parti ini tetap dalam Perikatan walaupun MCA kalah dalam pilihan raya. Dr. Mahathir juga menyatakan penghormatan orang Melayu terhadap Tunku sudah mula berkurangan dan berpandangan bahawa sekiranya MCA tidak dikelurkan daripada kabinet, rusuhan yang lebih besar akan berlaku. Sebenarnya, ini merupakan kehendak orang Melayu sendiri memandangkan mereka dapat merasakan orang Cina ini terlalu banyak meminta dan sikap Tunku sendiri yang terlalu banyak memberi dan seperti terlalu memanjakan orang Cina. Sebenarnya, Tunku berlembut dengan masyarakat bukan Melayu adalah untuk menjaga kepentingan dan masa depan politik UMNO yang pada masa itu memang hampir lenyap.
3. PANDANGAN DR. MAHATHIR
Bekas Perdana Menteri Malaysia ini pernah menulis satu buku yang bertajuk The Malay Dilemma dan telah diterjemahkan ke dalam Bahasa Melayu (Dilema Melayu). Dalam bab 2 yang bertajuk Di Mana Silapnya, beliau telah memberikan pendapat beliau bahawa di Tanah Melayu sebelum ini, memang tiada perpaduan antara kaum. Apa yang ada hanyalah kurangnya persengketaan antara kaum secara terang-terangan. Sememangnya tiada keharmonian antara kaum yang wujud sebelum ini.
Selain itu, dalam bukunya itu, beliau menyatakan bahawa kerajaan sebelum tahun 1969 terlalu bongkak dengan suara majoriti. Suara-suara parti pembangkang malah penyokong kerajaan sendiri langsung tidak diambil peduli lagi. Kaum Melayu memang sudah tidak puas hati dengan kaum Cina yang seperti dimanjakan oleh kerjaan.
Apabila keputusan pilihan raya 1969 diumumkan, seperti yang sudah dijangkakan, Perikatan memenangi pilihan raya seperti pilihan raya sebelum ini. Tetapi apa yang mengejutkan, bilangan kerusi parti Perikatang berkurangan. Pertimbangan kerajaan sudah tidak tentu hala lagi .
Satu tindakan kerajaan yang betul-betul dianggap ***** ialah membenarkan parti penbangkang mengadakan perarakan untuk meraikan kemenangan mereka. Tindakan ini merupakan titik tolak bermulanya pembunuhan dan kemusnahan harta benda yang dianggap sebagai kerugian besar rakyat Malysia.
Dr. Mahathir prnah menyatakan bahawa peristiwa 13 Mei berlaku adalah disebabkan kecenderungan orang-orang Cina mengungkit isu bahasa dan pendidikan. Selain itu, kedudukan kaum Melayu yang dikatakan terlalu daif dalam bidang ekonomi juga turut menyumbang kepada berlakunya peristiwa 13 Mei ini. Orang Melayu telah ditakut-takutkan oleh parti pembangkang bahawa hak-hak istimewa mereka akan lenyap jika parti-parti pembangkang yang akan berkuasa nanti. Oleh itu, ketidakpuashatian orang Melayu ini telah membawa kepada peristiwa 13 Mei 1969.
4. PILIHAN RAYA 1969
Dalam tahun 1969, Perikatan telah memenangi pilihan raya meskipun dengan jumlah kerusi yang menurun berbanding pilihan raya 1964. Kemenangan Perkatan yang dinggap sebagai satu kemenangan yang paling nipis dalam sejarah Tanah Melayu ini amat mengejutkan mereka. Sekaligus, keputusan pilihan raya ini telah menunjukkan bahawa sokongan rakyat terhadap kerajaan telah berkurangan.
Semasa berkempen, isu-isu perkauman telah telah menjadi modal terutanya oleh parti-parti pembangkang. Disebabkan di Malaysia parti-parti adalah bersifat perkauman, maka setiap parti yang mewakili kaum mereka menuntut hak yang sama rata dan keistimewaan orang Melayu dan bumiputra dihapuskan. Lim Sun Seng, seorang ahli Parti Buruh Malaya telah mati ditembak oleh pihak polis di Jalan Kepong lantaran daripada perarakan untuk memulaukan pilihan raya. Tindak balas daripada parti tersebut yang rata-ratanya terdiri daripada kaum Cina ialah perarakan mayat yang diadakan pada 9 dan 10 Mei 1969. Kata-kata kesat seperti ‘Malai Si’ dan ‘hutang darah dibayar darah’ telah diteriakkan terhadap orang-orang Melayu. Ahli-ahli Gerakan dan DAP telah melaung-laungkan kata keji terhadap orang-orang Melayu semasa mereka melalui Kampung Baru. Pada petang 13 Mei 1969, orang-orang Melayu telah berkumpul di hadapan rumah Menteri Besar Selangor, Dato Harun Idris bertujuan untuk mengadakan tunjuk perasaan bagi mewakili UMNO.
Tidak lama selepas itu, rusuhan telah berlaku antara orang Melayu dengan orang Cina dan mereka membunuh antara satu sama lain. Banyak kebakaran berlaku dan barang-barang dari rumah atau kedai diambil begitu saja. Apabila keadaan tidak dapt dikawal lagi, pihak kerajaan telah mengisytiharkan perintah berkurang pada pukul 8.00 malam 13 Mei 1969.
yang bawah ni adalah faktor2 secara tidak langsung lah yg aku rasa sama gak...punca2 peristiwa 13 mei boleh berlaku
5. BAHASA
Satu lagi isu yang sangat kerap menjadi perhatian, jaga merupakan satu isu yang amat penting dalam pembentukan sesebuah negara bangsa dan merupakan antara fakor utama yang menyebabkan ketiadaan perpaduan antara kaum di Malaysia serta sering menimbulkan persengketaan antara kaum ialah bahasa. Seperti yang kita sedia maklum, Malaysia terdiri daripada tiga kaum yang terbesar iaitu Melayu, Cina dan India. Sudah semestinya setiap kaum itu mahu bahasa mereka menjadi bahasa yang penting dan menjadi salah satu daripada bahasa kebangsaan di Malaysia.
Dasar Pelajaran Baru yang mengangkat Bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar di sekolah telah mendapat kecaman daripada kaum Cina. Mereka tidak mahu bahasa ibunda mereka diketepikan begitu sahaja. Mereka berasa risau generasi mereka pada suatu hari nanti akan dinafikan hak mereka terhadap bahasa dan kebudayaan mereka. Masyarakat Cina tidak mahu mereka dan generasi mereka nanti akan mengikut cara hidup masyarakat Melayu dan melupakan sama sekali cara hidup, bahasa sera kebudayaan kaum mereka sendiri. Sebenarnya, masyarakat bukan Melayu di Malaysia sudah bersedia untuk menjadi orang Melaya dari sudut politik tetapi mereka tetap beranggapan dari segi kebudayaan, mereka tetap orang Cina atau orang India .
Sekolah kebangsaan yang menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar yang diharapkan dapat memupuk generasi muda dalam pembentukan sebuah negara bangsa tidak mendapat sokongan orang Cina. Usaha untuk menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa rasmi tunggal di Malaysia mendapat tentangan yang cukup hebat. Antara corak tentangan yang telah dijalankan oleh orang Cina adalah seperti menjalankan kempen untuk mendapatkan tandatangan menuntut bahasa Cina juga dijadikan sebagai salah satu bahasa rasmi yang telah dilakukan oleh lebih kurang 1200 pertubuhan kaum Cina pada tahun 1966 . Dalam Dewan Perundangan pula, penggunaan pelbagai bahasa ditentang kuat oleh orang-orang Melayu. Ini juga telah membuatkan isu bahasa ini menjadi semakin hangat. Ketidaksediaan kaum bukan Melayu untuk menerima seratus peratus penggunaan satu bahasa iaitu bahasa Melayu telah mewujudkan jurang untuk pembentukan satu negara bangsa dan ini menambahkan lagi semangat perkauman di Malaysia.
6. PENDIDIKAN
Penyata Razak yang telah dipengerusikan oleh Dato’ Abdul Razak bin Hussein merupakan asas kepada Ordinan Pelajaran 1957. Ia juga adalah landasan kepada Dasar Pelajaran Kebangsaan. Seperti yang kita ketahui, pendidikan dan bahasa adalah berkait rapat antara satu sama lain. Dasar Pelajaran Kebangsaan ini adalah bertujuan untuk mengangkat bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar utama dalam sisitem pendidikan negara dan menggubal satu sukatan pelajaran yang sama bagi semua sekolah di Malaysia termasuk sekolah-sekolah Inggeris, Cina dan Tamil .
Walau bagaimanapun, Dasar Pelajaran Kebangsaan ini ditentang keras oleh golongan bukan Melayu. Mereka berpendapat bahasa Melayu seperti terlalu diagungkan dan pengutamaan bahasa Melayu ini telah mengenepikan bahasa-bahasa lain seperti bahasa Cina dan bahasa Tamil. Kecaman daripada golongan pendidik Melayu sendiri yang tidak berpuas hati dari segi perlaksanaan dasar ini telah membuka mata parlimen untuk mengkaji semula Penyata Razak.
Laporan Pelajaran Rahman Talib yang menjadi asas kepada Akta Pelajaran 1961 adalah hasil kajian semula terhadap Penyata Razsk. Penyata ini tetap mengekalkan konsep sekolah pelbagai aliran.Tindakan inilah yang menyebabkan perpaduan kebangsaan sukar untuk dicapai. Namun demikian, kekuatan penyata ini adalah dari segi penggunaan bahasa kebangsaan dalam mata pelajaran Bahasa Melaysia. di sekolah Cina dan Tamil.
Kesimpulannya, bahasa kebangsaan adalah medium terpenting dalam proses mencapai perpaduan kebangsaan. Bahasa kebangsaan juga sepatutnya menjadi asas dalam sistem pelajaran kebangsaaan.
